En faydalı trend: iyilik, sağlık

İki yıl önce bu zamanlarda, yeryüzündeki herkes çok başka bir ruh hali içerisindeydi. Bize, sevdiklerimize neler edebileceğini bilmediğimiz bir hastalık korkusuyla market poşetlerini dezenfekte ediyor, evimizden dışarı çıkamıyor ve her gün yeni bilgileri, haberleri takip etmekten bitap düşüyorduk.

Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın son açıklamalarından sonra HES kodu, maske zorunluluğu gibi uygulamaların da kaldırılmasıyla, artık pandemi koşullarından büyük ölçüde uzaklaşmış bulunuyoruz. Benim için “salgın bitti” anı, boğaz ağrısı ile gittiğim acil serviste “isterseniz, tedbiren, PCR testi de yaptırabilirsiniz” denildiğini duyduğum andı. Artık Covid-19’a yakalanıp perişan olmaktan korkmuyorduk. Ben de, neredeyse tüm tanıdıklarım da, en az bir kez bu hastalığa yakalanmıştık, atlatmıştık, artık öyle korkacak pek bir şey de kalmamıştı.

Tam iki yıldır sağlığımızla ilgili konular, ortak gündemimizin büyük bir kısmını oluşturuyor. Bu sayede evlerimizden vitamin takviyelerini eksik etmez olduk, sağlığımızı yeni bir bakış açısıyla gözetmeye başladık. Bu açıdan bakıldığında, neredeyse pandeminin, daha doğrusu pandemide öğrendiklerimizin, toplum sağlığına faydalı olabileceğini bile düşünebiliriz.

Maske, hijyen ve sosyal mesafe alışkanlıklarımız, diğer grip türleri ve bulaşıcı hastalıkların da önemli ölçüde azalmasına vesile oldu. Sağlıklı yaşam tarzı ile ilgili bilgiler gün geçtikçe daha popüler hale gelmeye başlamışken, beslenme ve egzersiz alışkanlıkları da eskisinden daha çok gündeme gelir oldu. 

Yapılan araştırmalar, özellikle yerel tarım ürünlerine ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarına ilginin arttığını gösteriyor. Henüz 2020 yılı bitmemişken, 1 milyondan fazla insanın sigarayı bıraktığı, daha fazlasının da sigara ve alkol kullanımını azalttığı tespit edilmişti. Bugün bu sayının daha da artmış olduğunu tahmin etmek zor değil. 

Her ne kadar mental sağlıkla ilgili tablo pek iç açıcı gözükmese de, insanların uzaktan/online görüşme ile psikoterapi yardımı alma imkanlarının arttığını gösteren istatistikler ümit vadedici. Daha fazla kişi psikolojik yardım almaya yönelince, uzmanlara ulaşmak da eskisine nazaran daha kolay hale geldi. 

“Health Psychology and Behavioral Medicine” dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre*, salgının başladığı aylarda daha sağlıklı beslenmeye yönelen aileler, bu yönelimlerini uzun vadede kalıcı hale getirme eğiliminde oldular. Araştırma sonuçlarında da görebileceğimiz üzere, artık çocuklarımıza yedirdiklerimizin zehirsiz, yerel ve besleyici gıdalar olmasını daha fazla önemsiyoruz. 

Her ne kadar Dünya Sağlık Örgütü gibi kuruluşlar tarafından daha sağlıklı beslenme, hastalıklardan korunmaya yönelik yaşam tarzı alışkanlıkları geliştirme ile ilgili rehberler yayınlanıyor olsa da, dünya genelinde salgın hastalıklardan korunmak adına geliştirilen politikalar içerisinde yeterince “sağlıklı yaşam” yönlendirmesine ne yazık ki rastlayamıyoruz. Sağlığımızı ciddi şekilde tehdit eden ve dünyadaki herkesi korkutmayı başarmış bir salgının ardından bireysel çabalarımızla daha iyi, daha sağlıklı yaşamaya yönelmiş olduğumuzu görmek bir noktada umut verici. Ancak bu konuda yerel yönetimlerin daha fazla teşviğine ihtiyaç duyduğumuz da bir gerçek.

İster hastalık korkusuyla olsun, ister sağlığımızla ilgili farkındalık kazandığımız için; her halükarda fiziksel ve psikolojik sağlığımıza daha fazla sahip çıkmaya başlamış olmamız şimdilik pandeminin olumlu sonuçları arasında yer almaya başladı gibi görünüyor. 

Daha sağlıklı bir yaşam ve daha da önemlisi, gezegenimizin sağlığı için acilen daha iyi tarım politikalarına, beslenme farkındalığına, insanların sağlıklı yaşam koşullarına ulaşmasını sağlamaya ihtiyacımız olduğunu aklımızda bulundurarak, bireysel olarak elimizden geleni yapmaya devam etmemiz gerekiyor. 

Uzmanlar yeni virüs salgınlarıyla ilgili endişelerini paylaşırken, şu anda aklımıza hayalimize gelmeyecek başka türlü bir pandemi yaşayıp yaşamayacağımızı bilmiyoruz. Her halükarda, iki yıldır hayatımızı birçok anlamda alt üst eden korkutucu gelişmeleri hatırımızda tutarak, sağlığımızı daima önceliklendirmeyi elden bırakmamak gerek.